PSA (Prostaat Specifiek Antigeen) is een eiwit dat voornamelijk aangemaakt wordt door de prostaat. PSA is de afkorting van prostaat specifiek antigeen. Dit eiwit zorgt voor vervloeiing van het zaad. Er komt vanuit de prostaat een klein beetje van dit specifieke eiwit in het bloed. Deze hoeveelheid kan worden gemeten met een PSA-test.
PSA-waarde bepalen
Een PSA-test is een bloedonderzoek waarbij gemeten wordt hoeveel PSA er in het bloed zit. De PSA-waarde wordt hoger naarmate mannen ouder worden. Ook een ontsteking van de prostaat, een goedaardige vergroting van de prostaat of prostaatkanker kan leiden tot een verhoogde PSA-waarde.
Een PSA-test geeft dus geen zekerheid of een man prostaatkanker heeft. Een verhoogde PSA-waarde kan ook andere oorzaken hebben. Tegelijk bewijst een lage PSA-waarde niet dat u geen prostaatkanker heeft. Er bestaan ook agressieve prostaatkanker vormen waarbij de PSA-waarde normaal is. Deze tumoren komen alleen aan het licht doordat het rectaal toucher, echo of MRI afwijkingen toont.
Wat is een normale PSA waarde?
Naarmate mannen ouder worden stijgt de PSA-waarde in het bloed. Dat betekent dat het per leeftijdsgroep verschilt welke waarden als gemiddeld en normaal worden gezien.
Leeftijd PSA Waarde
40-49 jaar: < 2,5
50-59 jaar: < 3,5
60-69 jaar: < 4,5
70-79 jaar: < 6,5
Wat gebeurt er bij een verhoogde PSA-waarde?
Indien sprake is van een verhoogd PSA of een afwijkend rectaal toucher, krijgen patiënten een verwijzing naar de uroloog. Bij oudere patiënten met een relatief korte levensverwachting kan hiervan – in overleg met de huisarts – worden afgezien. De kans dat zij aan prostaatkanker overlijden is relatief klein.
De uroloog zal de aanwezigheid van eventuele klachten met u doorspreken en een rectaal toucher verrichten. Tevens worden andere oorzaken voor een verhoogd PSA uitgesloten. Dikwijls wordt met behulp van een MRI nader onderzoek gedaan.
Indien prostaatkanker wordt gediagnosticeerd of behandeld, kan de PSA-waarde een maat zijn voor de voortgang van het proces en voor het mogelijke succes van de behandeling. Groeit de tumor, dan neemt het PSA-gehalte in het bloed toe. Slaat een behandeling goed aan, dan neemt de PSA-waarde in het bloed af.